Rằm tháng giêng hay còn được gọi với tên gọi khác là Tết Nguyên Tiêu, đây lễ cúng lớn nhất trong năm. Người xưa có câu: “Lễ Phật quanh năm không bằng ngày rằm tháng giêng”. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu được ý nghĩa của phong tục này. Vào ngày rằm tháng giêng, hầu hết mọi người dân thường đi lễ Chùa, lễ Phật, làm cơm cúng gia tiên. Hành động này mang ý nghĩa cầu phúc, cầu bình an và may mắn cho mọi người trong gia đình trong cả 1 năm tới.
Vậy, cúng rằm tháng giêng như thế nào cho đúng? Câu hỏi này được rất nhiều người thắc mắc và đang chờ câu trả lời giải đáp. Để có lễ cúng rằm tháng giêng đầy đủ thì không thể thiếu bài văn khấn, vàng mã, mâm cúng lễ vật….
Cần phải xem: Văn cúng Thần Tài và những sai lầm nghiêm trọng khi thờ cúng
Nội dung bài viết
1. Cúng Rằm tháng Giêng vào ngày nào?
Như mọi người đã biết, phong tục lễ rằm tháng giêng không chỉ là một ngày rằm thông thường, ngày này còn được coi như là Tết muộn. Ngày này vô cùng có ý nghĩa với những người làm ăn xa quê cố nán lại quê nhà đến rằm tháng giêng. Ngày rằm tháng giêng vừa để cầu may cũng là ngày con cháu trong nhà quây quần tụ tập bên mâm cơm (lúc này con cháu không còn bận rộn như những ngày trong tết Nguyên Đán). Có thể nói ngày lễ này có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong những ngày đầu năm mới.
Theo quan niệm dân gian ngày rằm tháng Giêng được xem là ngày vía Phật cũng là ngày rằm đầu tiên của năm mới. Cũng như tất cả những điều may mắn tốt lành đều hội tụ trong ngày này. Hiểu được điều này nên nhiều gia đình sắm lễ thắp hương và đọc văn cúng rằm tháng giêng để ước mong mọi điều may mắn tốt đẹp đến với gia đình
Thông thường, mọi người thường bắt đầu cúng rằm tháng giêng bắt đầu từ ngày 14/1 âm lịch đến trước 12h trưa ngày 15/1 âm lịch. Tại sao phải cúng trước trưa ngày 15/1 âm lịch? Theo kinh nghiệm của người xưa, nên cúng trước giờ ngọ ngày 15/1 âm lịch để các ông bà, tổ tiên kịp về ăn bữa cơm cùng con cháu và mang đồ đi. Sau giờ ngọ ngày 15/1 âm lịch, tất cả cửa quan bắt đầu đóng lại. Lúc này dù có cúng bái thì các cụ cũng sẽ không nhận được bất cứ lễ vật nào.
Chính vì vậy, thời điểm cúng rằm tốt nhất là nên cúng từ sáng ngày 14 đến khoảng 11h trưa ngày 15 tháng giêng âm lịch.
2. Cúng rằm tháng giêng như thế nào?
Lễ cúng ngày rằm tháng giêng được chia thành: lễ cúng rằm tại chùa, lễ cúng rằm tại nhà. Trong lễ cúng rằm tại nhà lại được chia thành lễ cúng rằm trong nhà và lễ cúng rằm ngoài trời.
Lễ cúng rằm tại chùa: đối với cúng rằm tại chùa, đồ lễ tại chùa các thí chủ chỉ cần chỉ cần chuẩn bị mâm cỗ chay hoặc chỉ cần một mâm hoa quả đơn giản. Quan trọng nhất vẫn là lòng thành, thành tâm khấn phật. Bên cạnh mâm lễ vật thì không thể thiếu bài cúng phật (bài cúng có thể lấy ngay mẫu tại chùa rồi đọc theo và thêm tên của gia chủ).
Lễ cúng rằm tại gia đình: hầu hết các gia đình ở Việt Nam, trong ngày rằm tháng giêng thường chuẩn bị lễ cúng ngay tại gia đình để cúng gia tiên, thần thổ địa và thần linh cai quản.
- Lễ cúng rằm tháng giêng trong nhà: đây là mâm lễ cúng gia tiên và cúng thần tài (đối với lễ cúng rằm tháng giêng tại cơ quan và các công ty). Đối với mâm cúng rằm tháng giêng trong nhà có thể là thức ăn mặn, hoặc đồ ăn chay nhưng phải đầy đủ. Cùng với đó là đĩa hoa quả, tiền vàng, hương khói và bài cúng rằm tháng giêng trong nhà. Tùy theo từng hoàn cảnh gia đình để chuẩn bị, nhưng nhất định không thể thiếu những thế kể trên.
- Lễ cúng rằm tháng giêng ngoài trời: mâm lễ cúng này dùng để cúng trời, cúng đất và cúng các vị thần linh. Mâm lễ cúng này rất quan trọng, đặc biệt là những gia chủ năm đó là năm tuổi, gặp sao hạn thì nhất định phải chuẩn bị thật chu đáo. Trong mâm cúng ngoài mâm hoa quả thì nên có thêm một số loại bánh chay, dâng sớ, cúng sao giải hạn và phải có một bài cúng, lời khấn đúng và sao cho thật thành tâm.
3. Văn cúng rằm tháng giêng và cách sắm lễ chuẩn nhất
Mỗi gia đình nên chuẩn bị làm một mâm cơm đầy đủ gồm 5 mâm hoặc 5 đĩa được đặt ở 5 hướng khác nhau. Sẽ có một mâm được đặt trong gia đình, các mâm còn lại sẽ được đặt ở khuôn viên bên ngoài trời. Quan trọng nhất trong việc chuẩn bị sắm lễ trước khi đọc văn cúng rằm tháng giêng chính là tấm lòng thành của gia chủ.
Xem thêm: Văn khấn nhập trạch nhà thuê & Đồ vàng mã cúng nhập trạch
Không nhất thiết phải mâm cao cỗ đầy hay các món sơn hào hải vị. Tùy theo điều kiện và hoàn cảnh gia đình có thể lựa chọn sắm lễ sao cho phù hợp nhất.
Một số món ăn trong mâm cúng ngày rằm tháng giêng
Mâm cỗ cúng rằm tháng Giêng: trong rằm tháng giêng, mâm cỗ cúng gia tiên thần thổ địa là vô cùng quan trọng. Mỗi món ăn phải được lựa chọn và nấu một cách thật cẩn thận. Một vài món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ cúng: thịt gà luộc, xôi (tuyệt đối không cúng xôi đỗ đen), miến, chả nem, giò, cá rán và một món xào. Có một điểm lưu ý về gà, trong khi lựa chọn gà để cúng phải xem chân gà. Theo như phong tục xưa, gà cúng chỉ nên chọn những con gà chân vàng óng không được cúng những con gà có chân chì. Đối với các món ăn tính theo chiếc như chả nem, khi bày lên đĩa thì để số lẻ không được để số chẵn. Trong mâm đồ lễ, ngoài các món ăn còn phải có hoa, quả, rượu, nước trắng, ấm nước chè và nhang.
Vàng mã cúng rằm tháng giêng: bên cạnh mâm cỗ thức ăn thì đồ vàng mã cũng không thể thiếu trong một mâm cỗ cúng. Một số món đồ vàng mã không thể thiếu trong lễ vật cúng rằm tháng giêng: tiền âm phủ các loại, tiền vàng, quần áo – mũ – giầy dép (phải ghi tên ông bà tổ tiên để tổ tiên dễ nhận đồ).
Cụ thể:
Bánh chưng: Đây là loại bánh không thể thiếu được trong mỗi dịp Tết đến xuân về, chiếc bánh mang hàm ý mọi điều đều vuông tròn và may mắn trong năm mới
Hoa quả: Nên chuẩn bị một mâm ngũ quả với 5 loại quả bất kỳ có màu sắc khác nhau tượng trưng cho ngũ hành tương sinh tương khắc
Bánh trôi: Do đây là ngày Tết nguyên tiêu nên các gia đình có thể chuẩn bị thêm bánh trôi nước. Bởi theo quan niệm dân gian trong ngày này ăn bánh trôi thì mọi sự sẽ được thuận lợi trôi chảy
Gà luộc: Gà đã luộc chín là món không thể thiếu trong mỗi bữa cơm đoàn viên ngày tết
Nem, Canh bóng: Một đĩa nem rán và một bát canh bóng được làm cẩn thận và tươm tất sẽ giúp cho quá trình đọc Văn cúng rằm tháng giêng được thuận lợi
Tiền âm phủ, vàng mã: Nên chuẩn bị một số loại tiền vàng mã mỗi loại một ít để hóa đốt sau khi cúng lễ
4. Bài Văn cúng rằm tháng giêng tại gia và tại Chùa
Dưới đây là 2 bài văn cúng rằng tháng Giêng tại gia và tại Chùa được rất nhiều người sử dụng
Bài khấn cúng Rằm Tháng Giêng tại gia
Bài văn cúng ngày rằm tháng Giêng tại chùa
Nếu bạn là người theo Đạo Phật thì nên ngồi trước ban thờ Phật để tụng kinh Phổ Môn hay kinh Dược sư để cầu mọi sự an lành đến với gia đình. Nếu bạn không quen có thể tiến hành đọc bài ca tụng công đức Phật dưới đây
Giấy tiền âm phủ Quyết Vượng hy vọng bài viết đã phần nào giúp quý vị hiểu hơn về văn cúng rằm tháng giêng tại gia và tại Chùa. Mọi thông tin đóng góp để bài viết được hoàn thiện xin vui lòng để lại lời nhắn ở form bên dưới bài viết. Chúc quý vị vạn sự tốt lành
